NBG-51
Gedenk de sabbatdag, dat gij die heiligt; zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen; maar de zevende dag is de sabbat van de Heer, uw God; dan zult gij geen werk doen, gij noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd, noch uw vee, noch de vreemdeling die in uw steden woont. Want in zes dagen heeft de Heer de hemel en de aarde gemaakt, de zee en al wat daarin is, en Hij rustte op de zevende dag; daarom zegende de Heer de sabbatdag en heiligde die
– Kennelijk had men ook in de oudheid al begrepen dat het (voor lichaam èn geest) niet gezond is om dag-in-dag-uit bezig te zijn met werk , dagelijkse beslommeringen. Mooi toch ?
En die “rust” moest iedereen kunnen genieten , zelfs het gedierte dat we inzetten voor werk.
– In het tweede deel van de tekst wordt beschreven waarom de cyclus zevendaags is. Ik lees dit als een mooie verpakking voor de onderbouwing dat een vrij korte “cyclus” de bedoeling is
– “Heiligen” betekent oorspronkelijk “afzonderen” , buiten de normale orde zetten. Dit is anders dan er iets zó bovengewoons van maken dat je het eerbied moet betonen.
Er staat ook niet dat je alsdan uitsluitend bezig mag zijn met zaken van het geloof , zoals dat in sommige kringen geldt (orthodoxie ?).
- Het valt niet te ontkennen dat de zondagsrust in sommige leef-gemeen-schappen zelfs met enige dwang aangehouden wordt/werd. Duidelijk voorbeeld ervan dat een richtlijn in de praktijk tot beknellende wet is gemaakt.
- Dit kan/zal leiden tot hypocriet gedrag. Het is namelijk lastig om een eksakte scheiding te maken tussen wat werk is en wat buiten die categorie valt ; dan krijg je scherpslijperij (jurisprudentie) waarbij tenslotte de “gelovige” het knopje van de lift op “zondag” laat indrukken door een on-gelovige of iemand van een niet zo heel erg zuiver geloof als het zijne…. (hoewel hij dan de vreemdeling in zijn stad toch wèl werk laat doen !)
- Voor mij betekent dit dat die gelovige zijn geloof belachelijk maakt.
- Het is onwaarschijnlijk dat het de bedoeling (van de tekst) is dat iedereen telkens precies op elke zevende dag zijn dagelijkse bezigheid zou moeten kunnen laten rusten. Ook toen waren er natuurlijk zaken die door moesten gaan (bijv zieken en vee verzorgen , voedsel bereiden).
Maar wèl dat letterlijk iedereen de gelegenheid krijgt om met enige regelmaat te onderbreken om alsdan bezig te kunnen zijn met zaken waar men niet dagelijks aan toe komt.
- - In niet al te complexe samenlevingen is redelijk te organiseren dat de hele gemeenschap in een week-cyclus meegaat. Maar dat is tegenwoordig niet meer te doen door zowel 24/24 draaiende fabrieken / nutsdiensten en -voorzieningen als met verschillende samenlevende culturen (met verschillende “sabbath”-dagen).
- Belangrijk is dan dat je zèlf je reguliere onderbrekingen organiseert….
- Voor een deel van de wereldbevolking is er tegenwoordig ook (de luxe van) vakantie , een langduriger uitbreken uit werkzaamheden. Ook gezond , denk ik , maar niet plaatsvervangend voor de korte-cyclus onderbrekingen….
- Sommige mensen zijn meerdere malen per jaar aan vakantie toe ! Betekent misschien wel dat ze een “week”-ritme onvoldoende in acht nemen…?
Eerder zagen we “waarschuwing tegen verslaving” en “houd een open/vrije geest”. Hier zie ik verband met dat mensen soms alleen maar bezig zijn met hun “werk” , of zich ook wel 24/24 in dienst van de baas wanen. Welke god zijn ze aan het dienen ?”